Zdeněk Sýkora

Czeski malarz Zdeněk Sýkora, zanim zainteresował się formami geometrycznymi, uprawiał malarstwo krajobrazowe, stopniowo je uabstrakcyjniając. Na obrazach z lat 60. tworzył subtelne biało-czarne iluzje optyczne, wpisując się w nurt op-artu. W tamtym czasie zainteresował się też możliwościami wykorzystania programów komputerowych w procesie powstawania obrazu, eksplorując obszar „geometrii przypadkowej”. Artysta w formach geometrycznych odzwierciedlał generowane przez urządzenie dane liczbowe, kodując w ten sposób wielkość, kształt czy układ malowanych na płótnie wzorów. Wizualizowanie relacji między przypadkiem a mechaniczną koniecznością stało się jego obsesją. Twierdził, że związki te nie charakteryzują jedynie przestrzeni jego obrazów, ale są regułami rządzącymi ludzkim życiem i kosmosem. Stąd komputerowe obrazy Sýkory sprawiają wrażenie, jakby zostały ograniczone ramą w sposób całkowicie arbitralny, dzięki czemu zdają się wychodzić poza dwuwymiarową przestrzeń. W późniejszym okresie twórczości figury geometryczne zostały zastąpione analizą relacji między generowanymi komputerowo liniami. Katalogi i wystawy prezentujące jego prace często są pozbawione omawiających je tekstów. Sýkora bowiem chciał, by w jego pracach nie doszukiwać się niczego więcej poza materializacją pewnego systemu liczbowego. Ale potrafił też przekornie uznać, że malując, opowiada o całym wszechświecie. Artysta ukończył architekturę na Uniwersytecie Karola w Pradze, na którym przez wiele lat również wykładał. W latach 60. był członkiem grupy Skrzyżowanie, wtedy także realizował swoje pierwsze projekty architektoniczne, m.in. dla osiedla Letná w Pradze. Od 1985 roku współtworzył obrazy wraz ze swoją żoną Lenką Sýkorą. Zmarł w 2011 roku.